Ο ιππόκαμπος, αυτό το μικρό αλλά ισχυρό κομμάτι του εγκεφάλου σου, είναι ο φύλακας των αναμνήσεών σου, ο συνδετικός κρίκος ανάμεσα στο παρελθόν και το παρόν σου. Είναι ο εσωτερικός σου αφηγητής που κρατάει ζωντανές τις εμπειρίες σου – είτε πρόκειται για τη χαρά ενός καλοκαιρινού απογεύματος, είτε για τον πόνο μιας παλιάς πληγής.
Ο ιππόκαμπος δεν είναι μόνο ο
φύλακας των αναμνήσεων – είναι και ο δημιουργός νέων συνάψεων, νέων τρόπων
σκέψης. Όταν τον ενεργοποιείς, μπορείς να ξεπεράσεις το παρελθόν, να
θεραπεύσεις τις πληγές σου και να χτίσεις ένα μέλλον που σε γεμίζει. Πώς το
κάνεις αυτό, όμως, στον σύγχρονο κόσμο μας, με το χάος, το άγχος και τις
ατελείωτες υποχρεώσεις;
1. Ζήσε με Πρόθεση, Όχι με
Αυτόματο Πιλότο
Ο ιππόκαμπος «κοιμάται» όταν
ζεις μηχανικά. Όταν κάνεις τα ίδια πράγματα κάθε μέρα χωρίς να δίνεις σημασία,
χάνεις την ευκαιρία να δημιουργήσεις νέες αναμνήσεις.
Ο ιππόκαμπος λατρεύει την
κίνηση. Δεν χρειάζεται να γίνεις αθλητής – ακόμα και μια βόλτα 20 λεπτών στη
φύση μπορεί να κάνει θαύματα. Όταν περπατάς, ο εγκέφαλός σου παράγει
νευροτροφικούς παράγοντες (όπως ο BDNF), που ενισχύουν τον ιππόκαμπο. Είναι σαν
να του δίνεις ένα φυσικό «boost» για να θυμάται καλύτερα και να επεξεργάζεται
τα συναισθήματά σου πιο αποτελεσματικά.
Ο ιππόκαμπος ενεργοποιείται όταν
μαθαίνεις. Δοκίμασε να μάθεις μια νέα δεξιότητα: παίξε ένα μουσικό όργανο, μάθε
μια γλώσσα, ή ακόμα και ένα καινούργιο χόμπι, όπως το κέντημα ή η μαγειρική.
Κάθε νέα εμπειρία δημιουργεί νέες συνάψεις στον ιππόκαμπο, κάνοντάς τον πιο
δυνατό και πιο ανθεκτικό στο στρες.
Ο ιππόκαμπος κρατάει τις
αναμνήσεις σου, ακόμα και τις δύσκολες. Αν έχεις τραύματα ή αρνητικές
εμπειρίες, μην τα απωθείς – δούλεψέ τα. Μίλα με έναν φίλο, γράψε τις σκέψεις
σου, ή δοκίμασε τεχνικές όπως η mindfulness ή η θεραπεία EMDR (αν είσαι
έτοιμος).
Ο ιππόκαμπος δεν είναι μόνο για
το παρελθόν, είναι και για το μέλλον. Οραματίσου τη ζωή που θέλεις. Κλείσε τα
μάτια σου και φαντάσου πού θέλεις να είσαι σε ένα χρόνο. Πώς μυρίζει ο αέρας;
Πώς νιώθεις; Η φαντασία ενεργοποιεί τον ιππόκαμπο, βοηθώντας τον να
δημιουργήσει νέες νευρωνικές διαδρομές που σε οδηγούν προς τους στόχους σου.
Εκτός από τις παραπάνω
πρακτικές, υπάρχουν και άλλοι τρόποι να ενεργοποιήσεις τον ιππόκαμπο, που
συνδέονται με την ψυχή και την καρδιά σου. Η προσευχή, για παράδειγμα, μπορεί
να γίνει μια ισχυρή γέφυρα για να συνδεθείς με τον εαυτό σου και να φέρεις γαλήνη
στον νου σου, και ο ιππόκαμπος ανταποκρίνεται σε αυτήν τη γαλήνη, ενισχύοντας
τη συναισθηματική σου ισορροπία.
Η νευροπλαστικότητα –η ικανότητα
του εγκεφάλου να αλλάζει και να προσαρμόζεται– είναι το δεύτερο όνομα του
ιππόκαμπου. Δεν χρειάζεται να είσαι μόνο το άθροισμα των εμπειριών σου. Μπορείς
να γίνεις ο δημιουργός των επόμενων στιγμών σου. Το να «ξυπνήσεις» τον
ιππόκαμπο δεν είναι μόνο για να θυμάσαι καλύτερα –είναι για να ζήσεις καλύτερα.
από Stelios Nikolaides