Πώς δημιουργείται η αίσθηση του εγώ;

Και αν είναι μόνο μια αφήγηση τότε ποιος αφηγείται και γιατί αυτή η αίσθηση του εγώ μένει δεμένη σε ένα σώμα; Γιατί ξυπνάω κάθε πρωί και είμαι ο ίδιος και όχι άλλος άνθρωπος;

Ποτέ δεν ξυπνάμε ο ίδιος άνθρωπος, ποτέ όμως. Παρ' όλα αυτά, ο εγκέφαλος δεν έχει μέσα του ένα εγώ. Έχει δύο παράλληλες λειτουργίες.

Η μία λειτουργία είναι ο σωματικός εαυτός! Αυτός που νιώθει το σώμα του να αναπνέει, να κινείται, να έχει καρδιά που χτυπά. Αυτό το φτιάχνουν δομές όπως η insula, η νήσος του εγκεφάλου, και άλλη μια περιοχή, που δίνουν την αίσθηση: Είμαι εδώ σε αυτό το σώμα.

Η άλλη λειτουργία είναι ο αφηγηματικός εαυτός! Αυτός που λέει την ιστορία ποιος είμαι. Δημιουργείται από το Default Mode Network -προμετωποιαίος φλοιός, ιππόκαμπος και άλλα πολλά- το οποίο ενώνει μνήμη, φαντασία και ταυτότητα σε ένα συνεχές αφήγημα.

Αυτό σημαίνει ότι το εγώ είναι μια συνεχής υπόθεση.

Ο εγκέφαλος δεν ξέρει ποιος είσαι, δεν ξέρει ο εγκέφαλος μου ότι είμαι ο Χρήστος. Το προβλέπει κάθε στιγμή όπως ένας σκηνοθέτης που γράφει το σενάριο ενώ το γυρίζει!

Σε πειράματα λοιπόν που έχουν γίνει, όπως το Rubber Hand Illusion, οι άνθρωποι ένιωσαν ένα ψεύτικο χέρι σαν δικό τους, μόνο και μόνο επειδή ο εγκέφαλος λάμβανε συγχρονισμένα ερεθίσματα.

Άρα ο εαυτός μετακινείται αν αλλάξει ο χάρτης αισθήσεων και χρόνου! Όμως δεν μετακινείται τυχαία! Λέγεται κροταφο-βρεγματική συμβολή! Κρατά δηλαδή τον χώρο του εγώ. Να σας πω πολύ πιο απλά, είναι το νευρωνικό GPS που λέει "εγώ είμαι εδώ, εγώ είμαι αυτός"!

Αν απορρυθμιστεί, μπορεί να συμβεί out of body εμπειρία. Αυτό που σας έχουν πρήξει εκεί έξω για αστρικά ταξίδια και ό,τι να είναι. Αυτό ουσιαστικά είναι απορρύθμιση του νου και του σώματος και όχι κάτι ιδανικό, όχι κάτι φιλοσοφικό, όχι κάτι ποιητικό. Είναι απορρύθμιση εντελώς. Δεν το θέλουμε αυτό.

Όταν όμως λειτουργεί φυσιολογικά ρυθμισμένα, κρατά την αγκύρωση του εγώ στο σώμα. Το εγώ δεν είναι εχθρός μας!

Ο εαυτός είναι μια ζωντανή διαδικασία σύνδεσης ανάμεσα στο σώμα που νιώθει και στο νου που αφηγείται! Αυτά τα θέλουμε μαζί, ρυθμισμένα. Όταν αυτά τα δύο αποσυνδεθούν, νιώθουμε κενό, αποξένωση ή την παρατήρηση απ' έξω. Ούτε αυτό το θέλουμε.

Όταν όμως ξανασυνδεθούν, βιώνουμε την ενότητα ύπαρξης: ότι το εγώ δεν είναι ένα πρόσωπο, είναι μια συνεχής πράξη συνείδησης.

Οπότε, ποιος αφηγείται; Ο εγκέφαλος και το σώμα.

Το σώμα πρώτα και μετά παίρνει την εντολή ο εγκέφαλος.

Ο ένας γράφει, ο άλλος θυμάται ότι είναι ζωντανός.

Το εγώ μας λοιπόν δεν είναι εχθρός, όταν είναι ρυθμισμένο, αναπνέει σωστά και σε κρατάει ζωντανό. Και όταν είναι σε υπερδιέγερση βιώνει τραύμα μέσα από ψευδαισθήσεις που τις έχει ονομάσει με ταμπέλες για να νιώσει ασφάλεια επιβίωσης.

από Bodhipala Chris